Hukuk & Danışmanlık Hizmetleri
Yerel ve uluslararası alanda bilgili ve
tecrübeli ekibimizle hizmet sunmaktayız.

Tüm Yazılar

Ana sayfa Tüm Yazılar

GİZLİLİK KARARI VERİLEN SORUŞTURMA DOSYASINDA MÜŞTEKİ VEKİLİNİN DOSYA İNCELEME HAK VE YETKİSİ

GİZLİLİK KARARI VERİLEN SORUŞTURMA DOSYASINDA MÜŞTEKİ VEKİLİNİN DOSYA İNCELEME HAK VE YETKİSİ

GirişCeza soruşturması aşamasında dosyaya gizlilik/kısıtlama kararı verildiğinde, bunun mağdur veya müşteki tarafının dosyayı inceleme ve belgelerden…

Read More
ABONELİ KAÇAK- ABONESİZ KAÇAK AYRIMINDA TÜKETİCİ SIFATI

ABONELİ KAÇAK- ABONESİZ KAÇAK AYRIMINDA TÜKETİCİ SIFATI

Bu yazımızda elektrik dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesinden sonra hukuki ve fiili ayrışma ile faaliyet alanları, görev ve…

Read More
TRAFİK KAZALARINDA ARAÇ DEĞER KAYBI BAŞVURU SÜRECİ

TRAFİK KAZALARINDA ARAÇ DEĞER KAYBI BAŞVURU SÜRECİ

Bu yazıda trafik kazası sonrasında gerçekleşen araç değer kaybı bedelinin Sigorta şirketinden nasıl talep edilebileceği hakkında…

Read More
Veri Sorumluları Siciline Kayıt Yükümlülüğü: Hukuki Çerçeve, Kurul Kararları ve Uygulamadaki Gelişmeler

Veri Sorumluları Siciline Kayıt Yükümlülüğü: Hukuki Çerçeve, Kurul Kararları ve Uygulamadaki Gelişmeler

GirişKişisel verilerin korunması, bireyin temel hak ve özgürlükleri arasında yer almakta ve çağımızın dijitalleşen dünyasında giderek…

Read More
Belirsiz Alacak Davalarında Haksız Azil ve Vekalet Ücreti Tartışmaları

Belirsiz Alacak Davalarında Haksız Azil ve Vekalet Ücreti Tartışmaları

İlk olarak avukatlık sözleşmesinin tanımı ve hukuki niteliği devamında ise avukatlık sözleşmesinin tek taraflı olarak sona…

Read More
Anayasa Mahkemesi’nin “Teşebbüs Hürriyeti Hakkını” Korumasız Bırakması ve Akaryakıt İstasyonlarının Kapatılması:

Anayasa Mahkemesi’nin “Teşebbüs Hürriyeti Hakkını” Korumasız Bırakması ve Akaryakıt İstasyonlarının Kapatılması:

Anayasa Mahkemesi’nin “Teşebbüs Hürriyeti Hakkını” Korumasız Bırakması ve Akaryakıt İstasyonlarının Kapatılması: 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı…

Read More
KİRA TESPİT VE KİRA BEDELİ UYARLAMA DAVALARI

KİRA TESPİT VE KİRA BEDELİ UYARLAMA DAVALARI

GENEL OLARAKKira ilişkisi, kiracı ve kiralayan arasında gerek konut gerek işyeri ihtiyacı bakımından günümüzde en çok…

Read More
ULUSAL & ULUSLARASI HUKUK KAPSAMINDA SUÇLULARIN İADESİ & TUTUKLANMASI SORUNU

ULUSAL & ULUSLARASI HUKUK KAPSAMINDA SUÇLULARIN İADESİ & TUTUKLANMASI SORUNU

Uluslararası hukuk gereğince devletlerin adlî mercileri, soruşturma veya kovuşturmanın sonuçlandırılması ya da verilen mahkûmiyet kararlarının yerine…

Read More
KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN GETİRDİĞİ YENİLİKLER

KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN GETİRDİĞİ YENİLİKLER

YENİLİKLERKamuoyunda 8. Yargı Paketi olarak bilinen 7499 sayılı Ceza Muhakemesi ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair…

Read More
UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN YAKIN ZAMANDA VERDİĞİ ÖNEMLİ KARARLAR

UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN YAKIN ZAMANDA VERDİĞİ ÖNEMLİ KARARLAR

Uyuşmazlık Mahkemesinin yakın zamanda verdiği önemli kararlar için lütfen tıklayınız

Read More
AKARYAKIT İSTASYONLARININ KAPATILMASINA SEBEP OLACAK KAÇAKÇILIK FİİLLERİ

AKARYAKIT İSTASYONLARININ KAPATILMASINA SEBEP OLACAK KAÇAKÇILIK FİİLLERİ

5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nda işletmenin kapatılmasını gerektirecek sebeplerden bazıları da kanunun izin vermediği ve 5607…

Read More
İŞ HUKUKU KAPSAMINDA İBRA SÖZLEŞMESİ

İŞ HUKUKU KAPSAMINDA İBRA SÖZLEŞMESİ

İbra sözleşmesi, taraflar arasındaki bir borç ilişkisinin alacaklı tarafından borçlu lehine kısmen veya tamamen sona erdirilmesine…

Read More
MUNZAM (AŞKIN) ZARAR KONUSUNDA İSPAT SORUNU

MUNZAM (AŞKIN) ZARAR KONUSUNDA İSPAT SORUNU

Borç kavramı, alacaklı ile borçlu arasındaki hukuki bağ gereğince borçlunun, alacaklıya karşı yerine getirmekle yükümlü olduğu…

Read More
İMAR PLANLARI, PLAN DEĞİŞİKLİKLERİ VE PLAN REVİZYONLARINA KARŞI DAVA AÇMA SÜRESİ

İMAR PLANLARI, PLAN DEĞİŞİKLİKLERİ VE PLAN REVİZYONLARINA KARŞI DAVA AÇMA SÜRESİ

İmar planı,  plan değişiklikleri ve plan revizyonlarına karşı menfaati ihlal olunanların başvuracağı yargı yolu idari yargı…

Read More
7499 SAYILI KANUNUN KARŞILAŞTIRMA CETVELİ

7499 SAYILI KANUNUN KARŞILAŞTIRMA CETVELİ

Kamuoyunda 8. Yargı Paketi olarak bilinen 7499 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına…

Read More
SUBAT AYI SEÇME ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI

SUBAT AYI SEÇME ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI

(M.S., B. No: 2020/15221, 5/10/2023, § …) Başvurucunun 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nda düzenlenen suçlar kapsamında…

Read More
TAM YARGI DAVASINDA MANEVİ ZARARIN ISLAHI

TAM YARGI DAVASINDA MANEVİ ZARARIN ISLAHI

Giriş İdari Yargı kamu idarelerinin yapmış olduğu işlem ve eylemlerin hukuka uygun olup olmadığının denetimini gerçekleştiren…

Read More
KİRA GELİRLERİ İÇİN VERGİ BEYANI

KİRA GELİRLERİ İÇİN VERGİ BEYANI

Kira gelirlerinin vergilendirilmesi hususu 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 70. maddesinde düzenlenmiştir. İlgili düzenlemeye göre, mal…

Read More
SEÇME ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI

SEÇME ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI

ANAYASA MAHKEMESİNİN İHLAL KARARININ UYGULANMAMASI NEDENİYLE BİREYSEL BAŞVURU HAKKININ İHLAL EDİLMESİ (Şerafettin Can Atalay (3) [GK],…

Read More
ENFLASYON DÜZELTMESİ 2023 (Enflasyon Düzeltmesi Tebliği Taslağına Göre)

ENFLASYON DÜZELTMESİ 2023 (Enflasyon Düzeltmesi Tebliği Taslağına Göre)

Bilindiği üzere, Enflasyon düzeltme kavramı 5024 sayılı kanunla 30.12.2003 tarihinde Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesinde…

Read More
PAYLI MÜLKİYETLİ TAŞINMAZLARDA KİRALAMA SORUNLARI

PAYLI MÜLKİYETLİ TAŞINMAZLARDA KİRALAMA SORUNLARI

Mülkiyet Hakkının İçeriği  Mülkiyet hakkı Medeni Kanunda şu şekilde düzenlenmiştir; Bir şeye malik olan kimse, hukuk…

Read More
TİCARİ İŞLETMELERİN KAPATILMASINA YÖNELİK İDARİ TEDBİR UYGULAMASI ANAYASAYA AYKIRILIK TEŞKİL EDER

TİCARİ İŞLETMELERİN KAPATILMASINA YÖNELİK İDARİ TEDBİR UYGULAMASI ANAYASAYA AYKIRILIK TEŞKİL EDER

Yasa koyucunun idareye tanımış olduğu bazı yetkilerin zaman zaman muhataplar üzerinde çok ağır sonuçlar doğurduğu bir…

Read More
HAGB KURUMUNA İLİŞKİN ANAYSA MAHKEMESİ TARAFINDAN VERİLEN İPTAL KARARI

HAGB KURUMUNA İLİŞKİN ANAYSA MAHKEMESİ TARAFINDAN VERİLEN İPTAL KARARI

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kurumu, 5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu'nun 231. maddesinde hüküm altına alınmıştır.…

Read More
ANAYASA MAHKEMESİNİN KESER ALTINTAŞ KARARI VE DERİNLEŞEN MAKUL OLMAYAN UZUN YARGILAMA SORUNU

ANAYASA MAHKEMESİNİN KESER ALTINTAŞ KARARI VE DERİNLEŞEN MAKUL OLMAYAN UZUN YARGILAMA SORUNU

Anayasa Mahkemesinin 10.10.2023 tarihinde yayımlanan Keser Altıntaş (B. No: 2023/18536) başvurusunda makul sürede yargılanma hakkının ihlal…

Read More
ULUSAL MARKER SORUNU VE MAHKEMELERİN İDARİ PARA CEZALARINA YAKLAŞIMI

ULUSAL MARKER SORUNU VE MAHKEMELERİN İDARİ PARA CEZALARINA YAKLAŞIMI

ULUSAL MARKER SORUNU VE MAHKEMELERİN İDARİ PARA CEZALARINA YAKLAŞIMI Akaryakıt istasyonlarının karşılaştığı önemli sorunların başında denetimler…

Read More
KİRA İLİŞKİLERİNDE ZORUNLU ARABULUCULUK UYGULAMASI

KİRA İLİŞKİLERİNDE ZORUNLU ARABULUCULUK UYGULAMASI

’Konut Kirasına İlişkin Güncel Sorunlar’’ başlıklı yazımızda belirttiğimiz üzere bu çalışmamızda, kira ilişkilerinde zorunlu arabuluculuk uygulaması…

Read More
7456 SAYILI  “6/2/2023 TARİHİNDE MEYDANA GELEN DEPREMLERİN YOL AÇTIĞI EKONOMİK KAYIPLARIN TELAFİSİ İÇİN EK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ İHDASI İLE BAZI KANUNLARDA VE 375 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUNUN GETİRDİĞİ YENİLİKLER

7456 SAYILI “6/2/2023 TARİHİNDE MEYDANA GELEN DEPREMLERİN YOL AÇTIĞI EKONOMİK KAYIPLARIN TELAFİSİ İÇİN EK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ İHDASI İLE BAZI KANUNLARDA VE 375 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUNUN GETİRDİĞİ YENİLİKLER

7456 SAYILI  "6/2/2023 TARİHİNDE MEYDANA GELEN DEPREMLERİN YOL AÇTIĞI EKONOMİK KAYIPLARIN TELAFİSİ İÇİN EK MOTORLU TAŞITLAR…

Read More
ENFLASYON KARŞISINDA PARA ALACAKLARININ KORUNMASI

ENFLASYON KARŞISINDA PARA ALACAKLARININ KORUNMASI

Enflasyon denilince akla ilk gelen şey günlük hayatta çokça kullandığımız mal ve hizmetlerin fiyatlarının artmasıdır. Ancak…

Read More
ANAYASA MAHKEMESİ HÜKÜMLÜYE DOĞRUDAN VASİ ATAMASI HAKKINDAKİ KANUN MADDESİNİ ÖLÇÜLÜ OLMADIĞI  GEREKÇESİYLE İPTAL ETTİ

ANAYASA MAHKEMESİ HÜKÜMLÜYE DOĞRUDAN VASİ ATAMASI HAKKINDAKİ KANUN MADDESİNİ ÖLÇÜLÜ OLMADIĞI GEREKÇESİYLE İPTAL ETTİ

Ceza mahkûmiyetinin önemli sonuçlarından biri, kişiyi maruz bıraktığı kısıtlılık hâlidir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 407.…

Read More
MADEN RUHSATLARINDA, ORMAN KANUNU 16. MADDESİ KAPSAMINDA İDARENİN  TAKDİR YETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

MADEN RUHSATLARINDA, ORMAN KANUNU 16. MADDESİ KAPSAMINDA İDARENİN TAKDİR YETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Maden hukuku, madencilik faaliyetleriyle ilgili mevzuat ve düzenlemeleri içeren bir hukuk dalıdır. Madencilik faaliyetinin, diğer sektörlere…

Read More
AİLENİN KORUNMASI KANUNU KAPSAMINDA VERİLEN KARAR DOLAYISI İLE GEREKÇELİ KARAR HAKKI VE MASUMİYET KARİNESİNİN İHLALİ

AİLENİN KORUNMASI KANUNU KAPSAMINDA VERİLEN KARAR DOLAYISI İLE GEREKÇELİ KARAR HAKKI VE MASUMİYET KARİNESİNİN İHLALİ

Anayasa Mahkemesi 29.3.2023 tarihinde verdiği iki karardada (Ali İhsan Özge, B. No: 2021/59151, 29/3/2023, Gökhan Sarkurt,…

Read More
GÜVENCE HESABI NEDİR?

GÜVENCE HESABI NEDİR?

Karayolu üzerinde işletilme halindeki aracın yaptığı kazadan dolayı zarar gören üçüncü şahıslara karşı araç sahibi ve…

Read More
KADININ EŞİNİN SOYİSMİNİ ALMA ZORUNLULUĞU KALKTIKTAN SONRA AİLE İSMİ SORUNU

KADININ EŞİNİN SOYİSMİNİ ALMA ZORUNLULUĞU KALKTIKTAN SONRA AİLE İSMİ SORUNU

  İsim, kişiyi toplumdaki diğer kişilerden ayıran, insanın karakteriyle ve hayatıyla bütünleşen bir unsurdur. Soy isim…

Read More
KONUT KİRASINA İLİŞKİN GÜNCEL SORUNLAR

KONUT KİRASINA İLİŞKİN GÜNCEL SORUNLAR

Son zamanlarda fahiş olarak artan kira bedelleri ile orantılı olarak uyuşmazlık sayısı ve çeşitliği de artış…

Read More
AKARYAKIT İSTASYONLARIN MÜHÜRLENMESİ-KAPATILMASINA NEDEN OLAN VERGİ DENETİM RAPORLARININ İHLAL ETTİĞİ ANAYASAL HAKLAR

AKARYAKIT İSTASYONLARIN MÜHÜRLENMESİ-KAPATILMASINA NEDEN OLAN VERGİ DENETİM RAPORLARININ İHLAL ETTİĞİ ANAYASAL HAKLAR

A. GİRİŞ 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nda 29.04.2021 tarih ve 7318 Sayılı Kanun ile bir kısım…

Read More
ANONİM ŞİRKETLERDE AZINLIK PAY SAHİPLERİNİN HAKLARI

ANONİM ŞİRKETLERDE AZINLIK PAY SAHİPLERİNİN HAKLARI

Türk Ticaret Kanunumuzda kollektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif olmak üzere 5 çeşit ticaret şirketinin bulunduğu…

Read More
7440 SAYIL KANUN 5: İŞLETME/MUHASEBE KAYITLARININ DÜZELTİLMESİ

7440 SAYIL KANUN 5: İŞLETME/MUHASEBE KAYITLARININ DÜZELTİLMESİ

 - İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan mal, makine teçhizat ve demirbaşları kayda alma,- Kayıtlarda…

Read More
7440 SAYIL KANUN 4: MADDE KAPSAMINDAKİ DİĞER HUSUSLAR

7440 SAYIL KANUN 4: MADDE KAPSAMINDAKİ DİĞER HUSUSLAR

1-İhbarnamenin tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde yazılı başvuru yapılması gerekir. . 2-Madde hükmüne göre ödenecek tutarın, ilk…

Read More
7440 SAYIL KANUN 3: İNCELEME VE TARHİYAT AŞAMASINDA BULUNAN İŞLEMLER

7440 SAYIL KANUN 3: İNCELEME VE TARHİYAT AŞAMASINDA BULUNAN İŞLEMLER

Bu Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olarak, Kanunun yayımlandığı tarihinden önce başlanılmış ve henüz tamamlanamamış vergi incelemeleri…

Read More
7440 SAYILI KANUN 2: KESİNLEŞMEMİŞ VEYA DAVA AŞAMASINDA BULUNAN ALACAKLAR

7440 SAYILI KANUN 2: KESİNLEŞMEMİŞ VEYA DAVA AŞAMASINDA BULUNAN ALACAKLAR

Kesinleşmemiş ve dava aşamasında bulunan alacakların tahsilinden vazgeçilen alacağın tespiti için, alacağın mahkeme aşaması belirleyici olacaktır,…

Read More
7440 SAYIL KANUN KAPSAMINDA BAZI ALACAKLARIN (VERGİ) YAPILANDIRMASI

7440 SAYIL KANUN KAPSAMINDA BAZI ALACAKLARIN (VERGİ) YAPILANDIRMASI

09.03.2023 tarihinde kabul edilen ve 12.03.2023 tarih 32130 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 7440 sayılı kanun ile;…

Read More
ANAYASA MAHKEMESİ REKABET KURULU’NA 2020 YILINDA TANINAN İKİ ÖNEMLİ YETKİNİN ANAYASAYA AYKIRI OLMADIĞINA HÜKMETTİ

ANAYASA MAHKEMESİ REKABET KURULU’NA 2020 YILINDA TANINAN İKİ ÖNEMLİ YETKİNİN ANAYASAYA AYKIRI OLMADIĞINA HÜKMETTİ

4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da (“4054 sayılı Kanun”) önemli değişiklikler getiren 7246 sayılı Rekabetin Korunması…

Read More
İCRA YOLUYLA GAYRIMENKUL SATIŞLARINDA GÜNCEL GELİŞMELER

İCRA YOLUYLA GAYRIMENKUL SATIŞLARINDA GÜNCEL GELİŞMELER

Haczi kesinleşen taşınmazların satış işlemleri, 5. Yargı Paketi kapsamında İcra ve İflas Kanunu’na getirilen değişiklikler sebebiyle…

Read More
ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR 7440 SAYILI KANUN 12 MART 2023 TARİHLİ VE 32130 SAYILI RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR.

ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR 7440 SAYILI KANUN 12 MART 2023 TARİHLİ VE 32130 SAYILI RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR.

 Söz konusu Kanun ile;Vergi dairesine ödenmemiş vergi ve diğer borçların tamamı ile bunlara bağlı gecikme zammı…

Read More
KARAYOLLARI ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASININ GENEL ŞARTANME İLE DÜZENLENMESİNE İZİN VEREN HÜKÜM ANAYASA MAHKEMESİNCE İPTAL EDİLDİ

KARAYOLLARI ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASININ GENEL ŞARTANME İLE DÜZENLENMESİNE İZİN VEREN HÜKÜM ANAYASA MAHKEMESİNCE İPTAL EDİLDİ

Günümüzde hemen hemen her ailenin bir motorlu araca sahip olduğu varsayıldığında oluşan trafik sorunu ve bu…

Read More
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU

SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU

Sigorta Tahkim Komisyonunun Kuruluşu: Sigorta Tahkim Komisyonu 5684 Sigortacılık Kanununun “Sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan…

Read More
ANAYASA MAHKEMESİ İPTAL KARARININ İADE EDİLEN OHAL KHK MAĞDURLARINA ETKİSİ

ANAYASA MAHKEMESİ İPTAL KARARININ İADE EDİLEN OHAL KHK MAĞDURLARINA ETKİSİ

Anayasa Mahkemesi 12/1/2023 tarihli RG de yayımlanan E: 2018/137, K: 2022/86 sayılı kararında OHAL döneminde çeşitli…

Read More
TAPU İPTALİ VE TESCİL DAVALARI

TAPU İPTALİ VE TESCİL DAVALARI

Tapu iptali ve tescil davası kanunda özel olarak düzenlenmemekle beraber ne tür durumlarda açılacağı da sınırlı…

Read More
OLAĞANÜSTÜ HAL KAPSAMINDA YARGI ALANINDA ALINAN TEDBİRLERE İLİŞKİN CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE DURDURULAN SÜRE VE İŞLEMLER

OLAĞANÜSTÜ HAL KAPSAMINDA YARGI ALANINDA ALINAN TEDBİRLERE İLİŞKİN CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE DURDURULAN SÜRE VE İŞLEMLER

OLAĞANÜSTÜ HAL BÖLGESİNDEDURAN SÜRE VE İŞLEMLERResmi Gazetede 11 Şubat 2023 tarihinde yayımlanan Kararnamenin 2/1 inci maddesi…

Read More
SPOR MÜSABAKA HASILATLARIN PAYLAŞILMASI VE MÜLKİYET HAKKI’NIN İHLALİ

SPOR MÜSABAKA HASILATLARIN PAYLAŞILMASI VE MÜLKİYET HAKKI’NIN İHLALİ

Spor kulüplerinin müsabakalarda elde edilen hasılat gelirinin spor il ve ilçe müdürlükleriyle paylaşım konusu ve paylaşım…

Read More

Spor kulüplerinin müsabakalarda elde edilen hasılat gelirinin spor il ve ilçe müdürlükleriyle paylaşım konusu ve paylaşım miktarının belirlenmesi yönetmelikle idareye tanınmıştır. Bu sınırlandırılmamış yetki konusu hukuk devletinin vazgeçilmez paradigması olan hukuki güvenlik ilkesiyle bağdaşmadığını alanın uzmanları tarafından sıkça dillendirilmiştir. Son günlerde Anayasa Mahkemesi bu sorunu sebep olan yasa maddesi hakkında önemli bir karara imza attı. Bu yazımızda Anayasa mahkemesinin bu kararı ışığında müsabaka gelirlerinin paylaşılması, bu paylaşımın mülkiyet hakkına taalluk eden noktaları ve hukuk devletinde hakların nasıl ve kim tarafından sınırlandırılabileceğini yüksek mahkemenin kararları çerçevesinde ortaya koymaya çalışacağız.

Anayasa İle Teminat Altına Alınan Mülkiyet Hakkı Ancak Kanunla Sınırlandırılabilir.

21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu’nun “Müsabaka hasılatları” kenar başlıklı 16. maddesi şu şekildedir. 

“Madde 16 – Müsabakalardan elde edilecek brüt hasılattan gerekli masraflar çıktıktan sonra geriye kalan miktar; (…) müsabakanın yapıldığı spor il müdürlüklerine ve müsabaka yapan kulüplere dağıtılır. Bu konudaki uygulama, usul ve esaslar bir yönetmelikle belirtilir.”

Maddenin son cümlesinde mali yükümlülük doğuran ve mülkiyet hakkının sınırlandırılmasına yol açacak bir işlemin dayanağının yönetmelik olarak belirlenmiş olmasının hukuki güvenlik ilkesi ile çelişir olduğu tartışması çok yapılagelmiştir.

Anayasa’nın “Mülkiyet hakkı” kenar başlıklı 35. maddesi şu şekildedir:

Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir.

Bu haklar, ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabilir.

Mülkiyet hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz.

Anayasanın bu maddesi ile teminat altına alınmış olunan mülkiyet hakkının ancak kanunla sınırlandırılabileceği, kanunun konusu olacağını düzenlemiştir.

 Anayasa mahkemesinin birçok kararında Anayasa ile teminat altına alınmış olunan mülkiyet hakkını şu şekilde tanımladığını görmekteyiz: “mülkiyet hakkı, ekonomik değer ifade eden ve parayla değerlendirilebilen her türlü mal varlığı hakkını kapsamaktadır (AYM, E.2015/39, K.2015/62, 1/7/2015, § 20). Bu bağlamda mülk olarak değerlendirilmesi gerektiğinde kuşku bulunmayan menkul ve gayrimenkul mallar ile bunların üzerinde tesis edilen sınırlı ayni haklar ile fikrî hakların yanı sıra icrası mümkün olan her türlü alacak da mülkiyet hakkının kapsamına dâhildir (AYM, Mahmut Duran ve diğerleri, B. No: 2014/11441, 1/2/2017, § 60).”

Anayasa’nın “Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması” kenar başlıklı 13. Maddesi şu şekildedir:

 “Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.” 

Yukarıda dile getirdiğimiz Anayasa metninden ve Anayasa’nın 2. maddesinde tanımı yapılmış olunan hukuk devleti ilkesinden açıkça anlaşılacağı üzere temel hak ve özgürlükler ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamanın da Anayasa’da öngörülen sebeplere uygun ve ölçülü olması gerekir. Ayrıca bu kanuni düzenlemenin keyfiliğe izin vermeyecek şekilde belirli, ulaşılabilir ve öngörülebilir bir niteliğe haiz olması gerekir.

Anayasa Mahkemesi’ne Göre Hukuk Devleti İlkesi:

Anayasa Mahkemesi’nin birçok kararında hukuk devleti ilkesinden ne anlaşılması gerektiğini şu şekilde izah edilmiştir: “Esasen temel hak ve özgürlükleri sınırlayan kanunun bu niteliklere sahip olması Anayasa’nın 2. maddesinde güvenceye alınan hukuk devleti ilkesinin de bir gereğidir. Hukuk devletinde; kanuni düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olması, ayrıca kamu otoritelerinin keyfî uygulamalarına karşı koruyucu önlem içermesi gerekir. Kanunda bulunması gereken bu nitelikler hukuki güvenliğin sağlanması bakımından da zorunludur. Zira bu ilke hukuk normlarının öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, devletin de yasal düzenlemelerinde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kılar (AYM, E.2015/41, K.2017/98, 4/5/2017, §§ 153, 154). Dolayısıyla Anayasa’nın 13. maddesinde sınırlama ölçütü olarak belirtilen kanunilik, Anayasa’nın 2. maddesinde güvenceye bağlanan hukuk devleti ilkesi ışığında yorumlanmalıdır.”

Vergi Yükümlülüğü Doğuran İşlemler ve Belirlilik İlkesi

Anayasa mahkemesi (AYM, E.2022/103, K.2022/150,  30/11/2022, §§ 14, 15, 16, 17,18,19) kararında 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu’nun “Müsabaka hasılatları” kenar başlıklı 16. Maddesi’nin son cümlesinin neden anayasa aykırı olduğunu şu şekilde gerekçelendirmiştir: 

“İtiraz konusu kural; spor müsabakalarından elde edilecek hasılatın spor il müdürlüklerine ve müsabaka yapan kulüplere dağıtımına ilişkin uygulama, usul ve esasların çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceğini hüküm altına almaktadır. İdare tarafından hangi müsabakalardan hasılat payı alınacağı, brüt hasılat ve gerekli masraflar kavramlarının neleri içerdiği, net hasılattan idareye dağıtılması öngörülen payın hangi amaçla ve neyin karşılığı olarak alındığı konusunda anılan Kanun’da bir belirlilik bulunmamaktadır. Bu itibarla anılan hususların ilk elden yönetmelikle düzenlenmesi söz konusudur.

Ayrıca kulüplerin elde ettiği spor müsabakası hasılatı üzerinden idareye hangi oranda ödeme yapılacağı konusunda da Kanun’da herhangi bir düzenleme yapılmamıştır. Yine bu kapsamda müsabaka hasılatından alınacak payın alt veya üst sınırlarını gösterir bir hüküm de Kanun’da bulunmamaktadır. Dolayısıyla müsabaka hasılatlarından alınacak paya ilişkin oranlar ilk elden yönetmelikle düzenlenecektir.

Bu bağlamda müsabaka hasılatlarından alınacak payın hesaplanmasının ne şekilde belirleneceğine dair kanuni çerçeve çizilmemiş, idarenin pay oranının alt ve üst sınırları belirlenmemiş, konunun bütün ayrıntılarıyla düzenlenmesi yönetmeliğe bırakılmak suretiyle yürütmeye sınırsız, belirsiz, geniş bir düzenleme yetkisi tanınmıştır. Bu itibarla spor müsabaka hasılatlarından pay almak suretiyle mülkiyet hakkına sınırlama getiren kuralın belirli ve öngörülebilir nitelikte olmadığı ve bu yönüyle kanunilik şartını taşımadığı anlaşılmaktadır.”

Temel Haklar ve Kanun Yapma Yetkisi:

Anayasa mahkemesi (AYM, E.2022/103, K.2022/150,  30/11/2022, §§ 17,18,19) kararında temel haklar üzerinden tasarrufun nasıl olabileceğini ve tasarrufun kim tarafından yapılabileceğini şu şekilde açıklamıştır:

“Öte yandan Anayasa’nın 7. maddesinde “Yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisinindir. Bu yetki devredilemez.” denilmektedir. Yasama yetkisinin Türkiye Büyük Millet Meclisine (TBMM) ait olması ve bu yetkinin devredilememesi, kuvvetler ayrılığı ilkesinin bir gereğidir. Bu hükme yer veren Anayasa’nın 7. maddesinin gerekçesinde yasama yetkisinin parlamentoya ait olması “demokrasi rejimini benimseyen siyasi rejimlerde kaçınılmaz bir durum” olarak nitelendirilmiştir. Ayrıca gerekçede “Millet adına kanun koyma yetkisini yasama meclisi yerine getirir. Bu yetki devredilemez. Ancak, Anayasanın 99 ve 129 uncu maddeleri hükümleri saklıdır.” denilmek suretiyle bu ilkenin anlamı ve istisnaları belirtilmiştir. Madde gerekçesinden de anlaşılacağı üzere yasama yetkisinin devredilemezliği, esasen kanun koyma yetkisinin TBMM dışında başka bir organca kullanılamaması anlamına gelmektedir. Anayasa’nın 7. maddesi ile yasaklanan, kanun yapma yetkisinin devredilmesidir (AYM, E.2011/42, K.2013/60, 9/5/2013; E.2021/73, K.2022/51, 21/4/2022, § 15)

Anayasa’da kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda genel ifadelerle yürütme organına düzenleme yapma yetkisi verilmesi yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesine aykırılık oluşturabilmektedir. Bu nedenle Anayasa’da yer alan temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması, vergi ve benzeri mali yükümlülüklerin konması ve memurların atanması, özlük hakları gibi münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda kanunun temel esasları, ilkeleri ve çerçeveyi belirlemiş olması gerekmektedir. Anayasa koyucunun açıkça kanunla düzenlenmesini öngördüğü konularda yasama organının temel kuralları saptadıktan sonra uzmanlık ve idare tekniğine ilişkin hususları yürütmenin türevsel nitelikteki işlemlerine bırakması, yasama yetkisinin devri olarak yorumlanamaz (AYM, E.2011/42, K.2013/60, 9/5/2013; E.2019/36, K.2021/15, 4/3/2021, § 57).

Kuralla Anayasa’nın kanunla düzenlenmesini öngördüğü ve mülkiyet hakkını sınırlar nitelikteki müsabaka hasılatlarından alınacak payın belirlenmesinde genel ilkeler ortaya konulmadan, kanuni çerçeve çizilmeden, pay oranının alt ve üst sınırları belirlenmeden ilgili hususların tamamının düzenlenmesinin yönetmeliğe bırakılması yürütmeye sınırsız, belirsiz, geniş bir düzenleme yetkisinin tanınmasına neden olmuştur. Bu itibarla kural, yasama yetkisinin devredilemezliği ilkesiyle de bağdaşmamaktadır.”

Yüksek mahkeme yukarıda dile getirmiş olduğu gerekçelerden yola çıkarak 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu’nun “Müsabaka hasılatları” kenar başlıklı 16. Maddesi’nin son cümlesinin Anayasa ile teminat altına alınmış olunan “Yasama yetkisi, Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması, Mülkiyet hakkı” kenar başlıklı 7, 13, 35 maddelerine aykırılık teşkil ettiğini ve bu nedenle de iptal edilmesi gerektiğine karar vermiştir. 

 

Av. Emrullah BEYTAR