Spor Kulüpleri Ve Spor Federasyonları Kanunun Getirdiği Yenilikler(2):
7405 sayılı Spor Kulüpleri Ve Spor Federasyonları Kanunun getirmiş olduğu yenilikleri irdelemeye devam edeceğiz.
7405 sayılı yasanın 2.maddesinin “Tanımlar” kenar başlığında bu yasa’da ismi geçen kurum ve kuruluşlarından ne kastedildiği açık bir şekilde tanımlanmıştır. Bu madde kapsamında
Ana statü, Bakan, Bakanlık, Bütçe, Deaflimpik spor dalı, Denk bütçe, İhtisas spor kulübü, İl müdürlüğü, Kuruluş ana statüsü, Olimpik spor dalı, Paralimpik spor dalı, Spor anonim şirketi, Spor anonim şirketi yöneticisi, Spor kulübü yöneticisi, Spor dalı, Spor faaliyeti, Spor federasyonu, Spor federasyonu zorunlu kurulları, Spor kulübü, Tahkim Kurulu, Talimat, Uluslararası federasyon ve Üst kuruluş tanımları yapılmıştır. Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikte bu tanımlara yeni tanımlar da muhtemelen eklenecektir.
7405 sayılı yasanın 3. maddesinde bütün federasyon, spor anonim şirketi ve spor kulüplerine uygulanacak bir düzenleme niteliğindedir. Bu yasanın 3. maddesinin “Kuruluş ve tüzel kişiliğin kazanılması” kenar başlıklı maddesi ile bu kuruluşların nasıl tüzel kişilik kazanacağına ilişkin şartları ve süreci düzenlemiştir.
Bu düzenlemeye göre ;
“(1) Spor kulüpleri, spor faaliyetlerine katılmak amacıyla gerçek veya tüzel en az yedi kişi tarafından kurulur.
(2) Spor kulübü kurmak için kuruluş bildirimi, tüzük ve gerekli diğer belgelerle birlikte Bakanlığa başvuruda bulunulur.
(3) Kuruluş bildirimi ve belgelerin doğruluğu ile kulüp tüzüğü Bakanlık tarafından altmış gün içinde dosya üzerinden incelenir. Kuruluş bildirimi, tüzük ve kurucuların hukuki durumlarında mevzuata aykırılık veya noksanlık tespit edildiği takdirde bunların giderilmesi veya tamamlanması derhâl kuruculardan istenir. Bu istemin tebliğinden başlayarak en geç altmış gün içinde belirtilen noksanlık tamamlanmaz veya mevzuata aykırılık giderilmezse başvuru Bakanlık tarafından reddedilir.
(4) Kuruluş bildirimi, tüzük ve diğer belgelerde mevzuata aykırılık veya noksanlık bulunmaz ya da bu aykırılık veya noksanlık süresinde giderilmiş bulunursa spor kulübü Bakanlık tarafından spor kulüpleri siciline tescil edilir ve bu tescille tüzel kişilik kazanır.
(5) Spor kulübünün tüzüğünde; spor kulübünün adı, amacı, gelir kaynakları, üyelik koşulları ve organları ile geçici yönetim kurulunun yer alması zorunludur.
(6) Kuruluş bildirimi, tescilin şartları ve tüzüğün içeriği ile gerekli belgelere ilişkin diğer hususlar Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.” denilerek kuruluş şartları ve süreci açık bir şekilde düzenlenmiştir.
Spor kulüplerinin bir spor dalında faaliyetlere katılabilmesinin şartlarını kanun koyucu yasanın 4. maddesinin “ Spor faaliyetlerine katılım” kenar başlığı ile düzenlediğini görmekteyiz. Buna göre; Spor kulüplerinin bir spor dalında faaliyetlere katılabilmesi, bu spor dalının bağlı olduğu spor federasyonu tarafından tescil edilmesine bağlıdır. İlgili spor dalı tescilleri, spor federasyonları tarafından ayrıca Bakanlığa bildirilir. Tescilin yapılması, başvuru şekli ve gerekli belgelere ilişkin usul ve esaslar, ilgili spor federasyonunun talimatları ile düzenlenir.
7405 sayılı yasa da spor kulüplerinin organlarının neler olduğunu, bu organlara seçilme şartları ve bu organlar’da ki görevleri kaybetmenin şartlarının neler olduğunu açık ve tahdidi olarak sayılmıştır.
Yasanın 5.maddesinin “Spor kulüplerinin organları” kenar başlıklı maddesine göre;
“ (1) Spor kulüplerinin zorunlu organları; genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kuruludur.
(2) Spor kulüpleri; disiplin, divan, bilim ve sağlık, eğitim, mali, sicil, basın ve halkla ilişkiler ve benzeri amaçlarına uygun başka organlar oluşturabilir. Ancak bu organlara zorunlu organların görev, yetki ve sorumlulukları devredilemez.
(3) Spor kulüpleri, genel kurulca yapılan seçimi izleyen otuz gün içinde yönetim kurulu, denetim kurulu ve varsa spor kulübünün diğer organlarına seçilen asıl ve yedek üyelerine ilişkin bilgi ve buna ilişkin dayanak belgeleri Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.
(4) Kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile; Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörün finansmanı, kaçakçılık, nefret ve ayırımcılık, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, fuhuş, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak, şike veya teşvik primi, kanuna aykırı olarak spor müsabakalarına dayalı bahis ve şans oyunlarını oynatma, oynatılmasına yer ve imkân sağlama, reklamını yapma veya para nakline aracılık veya bu Kanunun 20 nci maddesine muhalefet etme suçlarından mahkûm olanların spor kulübü, spor anonim şirketi statüsündeki bağlı ortaklığı ve iştiraklerindeki yönetim, denetim, disiplin ve ihtiyari diğer kurul üyelikleri, haklarındaki mahkeme veya ilgili kurul kararının kesinleştiği tarihte, başkaca hiçbir işlem yahut karara gerek olmaksızın kendiliğinden sona erer. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı verildiği takdirde bu fıkranın ceza mahkûmiyetine ilişkin hükümleri uygulanmaz.
(5) Tahkim kurulları, Bakanlık disiplin kurulları, spor federasyonlarının ceza veya disiplin kurulları ya da spor federasyonlarının bağlı olduğu uluslararası kuruluşlar tarafından son beş yıl içinde bir defada bir yıl veya toplam iki yıl hak mahrumiyeti cezası almış olanların spor kulübü, spor anonim şirketi statüsündeki bağlı ortaklığı ve iştiraklerindeki yönetim, denetim, disiplin ve diğer kurul üyelikleri haklarındaki kurul kararının kesinleştiği tarihte, başkaca hiçbir işlem yahut karara gerek olmaksızın kendiliğinden sona erer.
(6) Bu maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında belirtildiği şekilde mahkûm olanlar veya hak mahrumiyeti cezası alanlar, spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin genel kurul dışındaki organlarında görev alamaz.
(7) Spor kulüplerinin yönetim, denetim veya diğer kurul üyelerinde aranacak diğer nitelikler spor kulüplerinin tüzüğünde; bunların spor anonim şirketi statüsündeki bağlı ortaklığı ve iştiraklerinin yönetim veya diğer kurul üyelerinde aranacak diğer nitelikler ise ilgili şirketin esas sözleşmesinde belirlenebilir.” denilmiştir.
Yasanın 6. maddesinin “Spor kulüplerine üye olma” kenar başlıklı maddesi ile kimlerin spor kulüplerine üye olabilecekleri ve bu üyeliklerin hangi hallerde son bulacağını düzenlemiştir. Buna göre;
“(1) Fiil ehliyetine sahip kişiler, spor kulüplerine üye olma hakkına sahiptir. Üyelik başvurusu yazılı olarak yapılır ve kulüp yönetim kurulunca otuz gün içinde karara bağlanır. Sonuç, başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.
(2) Üyelik için ilgili mevzuat veya tüzükte aranan nitelikleri sonradan kaybedenlerin üyeliği kendiliğinden sona erer.
(3) Üyelik başvurusu, tüzükte gösterilen sebepler dışında ancak haklı sebeple reddedilebilir.” denildiğini görmekteyiz.
7405 sayılı yasanın 7.maddesinin “Genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulu” kenar başlıklı maddesinde organların nasıl teşekkül edileceği, hangi kayıtların ne şekilde tutulması gerektiğine yönelik bir düzenleme yapıldığı görmekteyiz. Buna göre;
“ (1) Genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulunun oluşumu, toplanması, görev ve yetkileri, tutulacak defterler ile kararları hakkında 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu ve 4/11/2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
(2) Spor kulüpleri tarafından tutulacak defter ve kayıtlar ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.
(3) Spor kulüplerinin genel kurul ve yönetim kurulu toplantıları; spor kulübünün bu amaca özgülenmiş bir internet sitesine sahip olması, üyenin bu yolda istemde bulunması, elektronik ortam araçlarının etkin katılmaya elverişliliğinin bir teknik raporla ispatlanıp bu raporun il müdürlüğüne sunulması ve oy kullananların kimliklerinin saklanması koşuluyla kısmen veya tamamen elektronik ortamda yapılabilir. Elektronik ortamı kullanmak isteyen spor kulübü üyeleri ve yönetim kurulu üyeleri elektronik posta adreslerini spor kulübüne bildirirler. Spor kulüplerinde, elektronik ortamda yapılan genel kurul ve yönetim kuruluna elektronik ortamda katılma, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme, fiziki katılmanın ve oy vermenin bütün hukuki sonuçlarını doğurur. Buna ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.” denilmiştir.
Av. Emrullah BEYTAR